Bedrich Smetana

BEDRICH SMETANA

Bedrich Smetana, Litomysl, 1824ko martxoak 2an jaio zen eta Pragan, 1884ko maiatzak 12an hil zen. Musikagile erromantikoa eta pianista izan zen. Txekiar musikaren sortzailetzat hartzen da. Smetanaren musikan herri-ikuspegiak tartekatzen dira bohemiar bizimodu, kantu eta dantzekin.

Sei urte zituela eman zuen lehen piano-kontzertua.

1848. urtean musika-eskola bat sortu zuen Pragan Liszten laguntzarekin. Hungariar musikagilearen adiskidetasunak eragin handia izan zuen Smetanaren bizitzan.

1856-1861. urteetan Göteborgeko elkarte filarmonikoaren zuzendari izan zen, eta 1866-1874. urteetan Pragako Herri Antzokiaren orkestrako zuzendari.

1874. urtean gorra geratu zen, eta kargu guztiak utzi zituen.

Camille Saint-Saëns

Camille Saint-Saëns (Paris, Frantzia, 1835 - Argel 1921) frantses musikagilea eta pianista izan zen.

Sei urte zituela eman zuen lehen piano kontzertua. J. Halévy eta C. Gounoden ikasle izan zen, eta G. Fauré eta A. Messagerren piano irakasle.
1871. urtean "Societé Nationale de Musique" sortzen parte hartu zuen. Antzinako frantses musikagileen, batez ere Rameauren, aldezle sutsua izan zen. Liszten adiskide handia izan zen eta hura bezala, pianista bikaina.
1881. urtetik aurrera kontzertu-sail asko eman zituen Europan, Estatu Batuetan, Hego Amerikan, Erdialdeko eta Ekialdeko Asian.
1880. urtetik hil arte musika lan asko idatzi zituen. Saint-Saëns molde klasikoen alde agertu zen beti, eta bere garaiko musika berriaren aurka.

Lan aipagarriak ditu, besteak beste: poema sinfonikoak, Onfaliaren gorua (1871); Herkulesen gaztaroa (1877), eta Hil dantza (1874); bost kontzertu pianorako; Hirugarren sinfonia (1886) famatua; Sanson eta Dalila (1877) opera-oratorio ezaguna; ganbera musika; hiru kontzertu biolinerako; 6 fuga (1920), meza bat eta requiem bat.

Louis Armstrong

Louis Daniel Armstrong (New Orleans ,1901eko abuztuaren 4a - 1971ko uztailaren 6a) jazz musikari estatubatuarra. Kantari eta tronpeta-jole bikaina izan zen eta munduko jazz-musikari garrantzitsuenetarikoa. Armstrong jazz-en historiako musikaririk berritzaileenetako bat izan zen, eta jazz musikaririk ezagunena. Jazz musika transformatu egin zuen bere nortasun eta trebeziari esker. Sormena, originaltasuna eta inprobisatzeko gaitasuna izan ziren bere ahalmen nagusiak. Hasiera batean, tronpetista jardun zuen eta horrela irabazi zituen ospea eta fama, baina geroago gehiago nabarmendu zen kantatzen. Armstrong eta bere bandak bost kontinenteak zeharkatu zituzten, eta baita arrakasta handia lortu ere.
Biak kotoi eta tabako ustiategietan lan egiten zuten esklabo afrikarren ohituretatik sortu ziren. Afrikako abesti tradizionalak eta erlijio-abestiak daude jazzaren jatorrian. Gehienetan taldean jotzen den musika da. Bere ezaugarri nagusia inprobisazioa izan da beti. Artistek melodia baten gainean momentuan asmatutako zatiak jotzen dituzte.

1940ko hamarkadaren erdialdean, hil arte bere ibilbide profesionala zehaztu zuen pausoa eman zuen. Izan ere, bere musika-taldeari izena aldatu zion: Louis Armstrong and the All Stars. Ordutik aurrera, mundu osoan egin ziren ezagun, Afrikan, Australian eta Japonian eskainitako emanaldiei esker. Disko asko grabatu zituzten eta arrakasta izugarria lortu zuten. Smallband Sides lanarekin hasi ziren eta 1970ean amaitu zuten, What a Wonderful World diskoa argitaratuz.