2011/09/29

Johann Pachelbel


Johann Christoph Pachelbel konpositore, organo jole eta klabizenbalista alemaniarra Barrokoaren garaikoa. Núremberg-en jaio zen 1653an eta 1706an hil zen bertan.
Johann Sebastian Bach-en aurreko belaunaldiko konpositore eta organo jole ezagunetakoa (haren aitaren laguna eta bere lanek eragin handia izan zuten Bach-engan ). Bere lan ugarien artean aipatzekoa da 3 bibolin eta bajuarentzat idatzitako Canon en Re mayor (ezkontza elizkizunetan askotan erabilia). Pachelbelen musikak arrakasta handia izan zuen garai hartan. Horri esker ikasle asko izan zituen eta musikari askorentzako eredu bihurtu zen, batez ere Alemaniako hegoalde eta erdialdekoen artean.
Jatorri desberdineko konpositore askok izan zuten eragina Pchelbelen musikan, hala nola, Johann Jakob Froberger, Johann Kaspar kerll, … Zailtasun handirik gabeko lanak zituen gustuko, eta garrantzi berezia ematen zien melodia eta armoniari. Teknika eta musika aldaera asko aztertu zituen, eta horien lekuko bere hainbat lan ditugu: musika sakroarekin hasi eta suite klabikordeekin amaitu arte.
Oso txikia zela hasi zen musika klaseak hartzen Heinrich Schwemmerrekin. Badirudi berebiziko trebezia zuela akademikoki eta musikalki, hau da, oso azkarra zela. Unibertsitate ikasketak hasi zituen baina arazo ekonomikoak zirela eta utzi egin behar izan zituen. Hala ere, beka bat lortu eta berriro hasi zen ikasten, emaitza bikainak lortuta.
Vienan garrantzi handiko lanpostuak izan zituen, esaterako San Esteban Katedraleko organo jolea, baita Eisenachen eta bere jaioterrian ere. Eisenachen Bach-en familia ezagutu zuen eta haren aitaren lagun mina izan zen, baita haren seme-alaben tutorea ere. Sajoniako dukea hil ondoren, musikoen lanak gainbehera izan zuen eta Pachebelbelek, lanik gabe geratu ondoren, hiria utzi zuen eta Erfurtera joan zen. Bertan mezetarako preludioak sortzen zituen. Gainera, organoen mantenuaz arduratzen zen.
Bi aldiz ezkondu zen Erfurteko egonaldian. Lehenengo emaztea eta berarekin izandako semea izurri batek hil zituen. Argitaratutako bere lehen lanean bizipen lazgarri horren eragina sumatzen da (Heriotzari buruzko musika gogetak izenekoa) . Handik 10 hilabetera berriz ezkondu zen. Bigarrek bikotekidearekin bost seme (bi musikariak izan ziren) eta bi alaba izan zituen.
1690an Württemberg-eko Gorteko organo jolea izan zen bi urtez, frantziarren erasoetatik alde egin behar izan baitzuen. Handik Gothara joan zen organu jole lanetarako beste bi urtez. Han argitaratu zuen bere lehen musika liturgikoaren bilduma, bakarra izango zena: Acht Chorale zum Praeambulieren . Gothatik Nurembergera itzuli zen, jaioterrira. Han egin zituen bere azken lanak, musikari italiarren eragin handia zutenak. 1706an 52 urte zituela bertan hil zen

Musikari honek ez zuen eragin handirik izan hurrengo belaunaldiko musikariengan, Bachengan izan ezik. Esan daiteke bere lana guztiz ahaztuta egon zela bera hil ondoren, XIX. mendearen lehen erdian Franz Crommerrek bere lanaren zati handi bat organorako argitaratu zuen arte.

Aipatutakoez gain, hauek dira bere lanik ezagunenak:
Musikalisches Sterbensgedanken (1683)
Musikalisches Erzätzung(1691)
Hexachordum Apollinis (1699)







….



CARL ORFF

(Munich, 1895 - 1982) Carl Orff Igor Stravinski musikariak hasitako bideari jarraitu zion Konpositore alemaniarra da . 5 urterekin hasi zituen piano, organo eta biolontxelo ikasketak.
Musikaz gain bazituen bestelako zaletasunak ere; adibidez, umeentzako aldizkari batean ipuin bat idatzi zuen 1905ean . Bitxikeria da intsektu bilduma handia zuela.
Nerabezaroan, 1911. urtetik aurrera, amaren laguntzarekin bere lehen berrogeita hamar lieder-rak idatzi zituen nahiz eta armonia eta konposizioa ikasi ez.. Hala ere, laster hasi zen testu propioak sortzen eta konposizioan trebatzen, irakaslerik gabe eta musika klasikoko maisu lanak aztertuz.
Bigarren Hezkuntzako ikasketak burutu ondoren Munich-eko Tonkunst akademian lan egin zuen Beer-Walbrunn eta Zilcher-ekin.
1915. urteaz geroztik orkestra zuzendari lanetan aritu zen, lehenengo Munchner Kammerspiele antzokian eta gero Mannheim eta Darmstadt-en. Garai horretakoa da Büchner-en Leonce und Lena eszenarako konposatu zuen musika.1919an Munichera itzuli zen eta bertan konposizio ikasketak egin zituen Kaminskiren ondoan. Antzinako musikarekiko zuen interesak bultzatuta, konponketak egin zizkien Monteverdiren hainbat lani, Orpheus eta Klage der Ariadne, esaterako. Lan horiek 1925ean estreinatu zituen eta behin betiko argitalpena 1940an izan zuten.

1937an konpositore lanetan nabarmendu zen Carmina Burana izeneko kantatarekin. Lan horretan, Erdi Aroko olerki batzuk garaiko erara egokitu zituen. Era guztietako bertsoak zituen bildumak: barregarriak, tristeak, sugestiboak, ... Berak horietako hogei aukeratu zituen eta moldatu egin zituen kantatuak izateko bai bakarlarientzat bai abesbatzentzat; gainera, irudi zoragarriez eta musika tresnez apaindu zituen. Arrakasta bera izaten askotan saiatu bazen ere (Catulli Carmina, Trionfo de Afrodite bezalako lanekin) ez zuen lortu. Hainbat opera ere idatzi zituen: La luna, Antígona eta La mujer astuta. Lan dramatikoetan musika ez ezik, testu eta eszena osagaiak ere erabili zituen, horrela bere lanak munduko antzerki handiaren barruan sailkatu ahal izateko.
Bestalde , azpimarratzekoa da pedagogo lanetan sorturiko Shulwerk izeneko metodoa. Lan horretan 1924an berak eta Dorothee Güntherrek sorturiko musika, gimnasia eta dantza eskolan irakatsi zituenak jasotzen ditu. Emaitza bikainak lortu zituen umeekin metodo honi esker. 1950 eta 1960 urteen artean Munichen goi mailako konposizio klaseak eman zituen Musikhochschulen. 1961etik aurrera Salzburgoko Orff-Institutuan
Orff lau aldiz ezkondu zen baina alaba bakarra izan zuen; hala ere, apenas izen zuen harremanik berarekin.
86 urterekin hil zen Munichen. Bere bizitzak lau garai historiko garrantzitsu zeharkatu zituen: Alemaniako Inperioa, Weimarren errepublika, nazien Alemania eta Mendebaldeko Alemania . Orffek Alemaniako faszizmoarekin izan zuen harremana oso gai eztabaidatua izan zen.





JOHANN PACHELBEL





JOHANN PANCHELBEL




Johann Pachelbel Nurenbergerren jaio zen 1653ko irailaren 1an, 1706ko martxoaren 3an hil zen. Musika-konposatzaile eta organo-jole alemanarra izan zen. 1681ean ezkondu zen, seme bat euki zuten baina bi urte barra izurrite batean emastea eta seme hil egin ziren. Berriro ezkondu zen eta zazpi-seme alaba izan zituen.
Pachelbelek txikitan jaso zituen lehenbiziko konpozio eta interpretazio ikasgaiak Heinrich Schwemmer eta Georg Kaspar Wecker eman zizkion. San Lorenzo ikasketak bukatu ondoren Altdorf-eko unbertsitatera joan zen. Eskolak hartzen zituen bitartean organismo lanak egiten zituen. Urtebete bakarrik egon zen unibertsitatean familiaren egoera batzuengaitik. 1607 udaberrian, Ratisbonako eskola peotikora hurbiltzen hasi zen Kaspar Prentz-en eskolan patikularretara joaten, horrela italiar konposatzaile handien ezagutzea egin zuen.
Pachelbel musika askoren egilea da, horien nabarmentzeko da organorako (preludioak, tokatak, fugak...) lien espiritualak, klabizenbalorakohainbat pieza, esaterako Hexachordum Apollinis, hainbat koral, zenbait mezu, motete, kantatam fantasia Magnificat. 1901ean haren Manificat 95 fugak algitaratu ziren eta geroago klabizenbalorako konposio asko ere argitaratu ziren.
Oso ezaguna da Kanona Re handian: ezkontzetan eta maiz erabiltzen da.

2011/09/06

IKASTURTE BERRIA

Kaixo denori: hemen gaude berriro beste ikasturte batean. Ea denon artean alaia egiten dugun. Humore onez hasteko hemen daukazue bideotxo bat. ANIMO!!!!